Digital Corpus for Graeco-Arabic Studies

Galen: In Hippocratis De Officina Medici (On Hippocrates' Surgery)

πότερον τῆς ἐν. τῷ θεραπευομένῳ μορίῳ θερμασίας αἰσθάνεται παραπεμφθείσης ἢ πεπαῦσθαι φαίνεται σαφῶς αὐτὸ, κἄν φησι πεπαῦσθαι, καιρὸς ἤδη τῆς δευτέρας χρήσεώς ἐστι τῶν θερμαινόντων τε καὶ ῥωννύντων αὐτό. τέτταρα δὲ αὐτά ἐστι κατὰ γένος, τὰ διὰ σινδόνων ἀνατρίψεως, ὕδατος θερμοῦ καταχύσεως, ἀνάτριψις ἤτοι διὰ τοῦ φαρμάκου θερμαίνοντος ἢ δι’ ἐλαίου κατάχρισις ἁπλοῦ δρώπακος. ἐὰν δέ ποτε φαίνηταί σοι λίαν κατεψῦχθαι τὸ θεραπευόμενον μέρος, ἔστω ποικίλος ὁ δρῶπαξ ἐπεμβεβλημένον ἔχων ἄσφαλτον καὶ θεῖον ἄπυρον ὀλίγον καὶ πύρεθρον. ὅτι μὲν οὖν οὕτω χρὴ θεραπεύειν τὰ λελεπτυσμένα σώματα, οἶδα, παμπόλλους ἰασάμενος. εἰ δὲ καὶ τὴν Ἱπποκράτους ῥῆσιν ἐξηγοῦμαι καλῶς, οὐκέτι διαγίνεσθαι δύναμαι πᾶσαν κατὰ εἶδος ἐξήγησιν ἀσαφοῦς λέξεως, ἄχρι μὲν τοῦ πιθανοῦ προερχομένην, τὸ δὲ ἐπιστημονικὸν καὶ βέβαιον οὐκ ἔχουσαν. ἐξηγοῦμαι δὲ τὴν ῥῆσιν οὐχ ὡς οἱ πλεῖστοι κατὰ τὴν τοιάνδε γραφήν· ὡς ἂν ἐξ ἐπιδρομῆς συντακέντα πλέον ἢ αὐτὰ ἐμινύθει· μοχθηρὸν γὰρ ἔχει τὸν νοῦν, ἀλλ’ ὡς ἔνιοι
فى غاية الجهل فينبغى أن تسائله وتستعلم منه هل يحس بعد بالحرارة فى العضو الذى يعالج قائمة على حالها أم يحسها قد سكنت سكونا ظاهرا فإن قال أنها قد سكنت فينبغى فى ذلك الوقت أن تعاود استعمال الأشياء التى تسخن العضو وتقويه وهى أربعة أجناس أحدها الدلك بالمناديل والآخر صب الماء الحار والثالث الدلك بدواء حار أو بزيت والرابع طلى الدواء المسمى دروفقيس البسيط فإن رأيت أن العضو الذى تعالجه قد برد برودة كثيرة فليكن هذا الدواء مؤلفا من أدوية كثيرة فيقع فيه قفر اليهود وشىء من كبريت لم يقرب النار وعاقر قرحا وهذا الطريق أنا أعلم علم الحق به وأتيقنه أن الأعضاء التى قد هزلت ودقت ينبغى أن تعالج به فإنى قد عالجت به كثيرا من الناس فبرؤوا فأما كلام ابقراط فإنى لست أثق من نفسى أن أحكم فى تفسيره بالشرح البين حكم يقين لعلمى بأن كل تفسير يشرح به قول غامض فهو يبلغ إلى حد الإقناع فأما علم يقين يوثق به فليس يكون معه وجل المفسرين لهذا الكتاب إنما فسروا هذا القول الذى أريد شرحه على هذه النسخة كيما إذا ذابت من الظاهر بأكثر مما هزلت وسائر ما بعد ذلك ومعنى هذه